Vitamine D tekort als hoogsensitieve vrouw: symptomen en oplossingen
Als hoogsensitieve vrouw ben je vaak extra gevoelig voor een vitamine D tekort, onder andere vanwege overprikkeling. Veel vrouwen in Nederland hebben hiermee te maken, vooral in de winter wanneer zonlicht minder krachtig is. Een vitamine D tekort kan verschillende klachten veroorzaken die veel impact kunnen hebben op je dagelijkse leven. Misschien voel jij je wel heel moe, heb je last van je gewrichten of is je weerstand laag. In deze blog lees je meer over de symptomen van een vitamine D tekort en waarom vitamine D belangrijk is voor je gezondheid. Daarnaast vertel ik je hoe je eenvoudig kunt testen of jij genoeg vitamine D binnenkrijgt en hoe je het juiste supplement kiest.
Wat is vitamine D en waarom is het belangrijk?
Vitamine D is een essentiële voedingsstof, wat betekent dat je lichaam deze stof nodig heeft voor een goede gezondheid, maar zelf niet in voldoende hoeveelheden kan aanmaken. Je moet het dus via voeding en zonlicht binnenkrijgen. Vitamine D helpt bij de opname van calcium, wat essentieel is voor sterke botten en tanden. Daarnaast ondersteunt het je immuunsysteem, spierfunctie en mentale gezondheid.
In welke voeding zit vitamine D?
Je vindt vitamine D in vette vis (zoals zalm, haring, en makreel), eieren en lever. Sommige voedingsmiddelen, zoals margarine en plantaardige zuivel, worden verrijkt met vitamine D. Toch is het lastig om via voeding alleen voldoende binnen te krijgen, vooral in de wintermaanden wanneer zonlicht minder krachtig is. Vooral als je hoogsensitief bent, kan een tekort aan vitamine D je extra kwetsbaar maken voor klachten zoals vermoeidheid, prikkelbaarheid, slecht slapen, depressie en andere stemmingswisselingen.
Wat zijn de symptomen van een vitamine D tekort?
Een vitamine D tekort kan de volgende klachten veroorzaken:
- Vermoeidheid en lusteloosheid: zelfs na een goede nachtrust kun je je uitgeput voelen.
- Spierzwakte en pijn: vooral in de gewrichten en spieren kunnen pijn en krampen optreden.
- Verzwakt immuunsysteem: je bent vatbaarder voor infecties en virussen. Wellicht ervaar je dat je sneller last hebt van verkoudheid, griep of COVID-klachten.
- Stemmingswisselingen: een tekort aan vitamine D kan neerslachtigheid, depressie, angst en prikkelbaarheid veroorzaken.
- Botklachten: broze botten, verhoogd risico op botbreuken en bij kinderen zelfs groeivertraging.
Extra aandacht voor vrouwen: een tekort aan vitamine D kan bij zwangere vrouwen de kans op complicaties verhogen, zoals zwangerschapsvergiftiging, en speelt een rol in de gezondheid van vrouwen die borstvoeding geven en bij oudere vrouwen met een verhoogd risico op osteoporose.
Waarom komt een vitamine D tekort vaker voor bij hoogsensitieve vrouwen?
Hoogsensitieve vrouwen hebben vaak een drukke levensstijl, waarbij ze minder tijd buiten doorbrengen, veel stress ervaren en slaapproblemen hebben. Factoren die bijdragen aan een tekort zijn onder andere:
- Weinig zonlicht: vrouwen die veel binnen zijn, maken minder vitamine D aan.
- Stress en perfectionisme: hoogsensitieve vrouwen hebben vaker te maken met verhoogde stress, wat de opname van vitamine D kan verminderen.
- Overprikkeling: ben je overgevoelig voor prikkels, zoals licht en geluid? Dan ben je vaak sneller overprikkeld. Dit kan zorgen voor chronische stress wat het cortisolniveau verhoogt. Cortisol breekt vitamine D af.
In Nederland krijgen we bovendien te weinig zonlicht van november tot maart, waardoor het moeilijk is om genoeg vitamine D aan te maken. Dit maakt dat bijna 80% van de Nederlanders, vooral hoogsensitieve vrouwen, risico loopt op een tekort. Voel jij je als hooggevoelige vrouw vaak uitgeput? Lees dan mijn blog over HSP, waarin ik uitleg waarom je sneller uitgeput raakt als je hoogsensitief bent en wat je hieraan kunt doen.
Waar is vitamine D goed voor?
Vitamine D ondersteunt verschillende belangrijke functies in het lichaam:
- Immuunsysteem: het versterkt je afweersysteem, helpt infecties te voorkomen en maakt je minder vatbaar voor ziekten.
- Botgezondheid: vitamine D helpt bij de opname van calcium, wat zorgt voor sterke botten en tanden en zo een botbreuk helpt voorkomen.
- Spierfunctie: het vermindert de kans op spierzwakte en spierpijn, waardoor je soepel kunt blijven bewegen.
- Mentale gezondheid: vitamine D ondersteunt een stabiele stemming en kan helpen bij het verminderen van depressieve gevoelens en prikkelbaarheid.
Daarnaast verlaagt vitamine D mogelijk het risico op diabetes type 2, hart- en vaatziekten, en auto-immuunziekten, wat je algehele gezondheid ten goede komt.
Goedgekeurde gezondheidsclaims voor vitamine D
- Het bevordert een gezond calciumgehalte in het bloed en verhoogt de calciumopname in de botten.
- Vitamine D speelt een rol bij de botaanmaak en helpt bij het behoud van een sterk skelet.
- Het ondersteunt het celdelingsproces en speelt een rol in weefselgroei en ontwikkeling.
- Vitamine D heeft een positieve invloed op het immuunsysteem.
- Het helpt bij het behoud van sterke spieren en tanden.
Hoe kun je vitamine D testen?
Vitamine D-waarden zijn eenvoudig te testen via een bloedonderzoek bij je huisarts. Daarnaast zijn er ook zelftests beschikbaar, waarbij je vitamine D thuis kunt testen. Je kunt ook een vitamine D test via mij bestellen. De bloedwaarde 25-hydroxyvitamine D (25(OH)D) wordt dan gemeten, wat de beste indicator is van je vitamine D-status. Een normale waarde ligt boven de 80 nmol/L.
Wie raad ik een vitamine D test aan?
Een vitamine D-test kan waardevol zijn voor:
- Mensen die weinig zon zien: als je vaak binnen bent, bijvoorbeeld door je werk of omdat je slecht te been bent, krijg je weinig directe blootstelling aan zonlicht. Je hebt dan sneller een tekort aan vitamine D, aangezien zonlicht de belangrijkste bron van vitamine D is.
- Mensen met een donkere huid: heb je een donkere huid, dan maakt je lichaam minder vitamine D aan, doordat pigmentatie de opname van zonlicht beperkt. Dit kan een vitamine D tekort veroorzaken.
- Hoogsensitieve vrouwen: als hoogsensitieve vrouw reageer je vaak intenser op prikkels en kun je sneller vermoeid raken. Een vitamine D-tekort kan deze klachten versterken. Daarom is een vitamine D-test aan te raden bij het aanpakken van deze klachten
- Mensen met een ziekte of aandoening: Bij bepaalde ziektes en aandoeningen kan de opname van vitamine D verstoord zijn. Heb je het prikkelbare darm syndroom (PDS), een auto-immuunziekte zoals reuma, lever- of nierproblemen, of een aandoening die de vetopname beïnvloedt, zoals de ziekte van Crohn? Dan is het extra aan te raden om een vitamine D-test te doen!
- Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven: tijdens de zwangerschap en borstvoeding heb je als vrouw een verhoogde vitamine D-behoefte, wat essentieel is voor zowel je eigen gezondheid als die van je kind.
- Vrouwen in de overgang: tijdens de overgang verandert de hormoonbalans, wat kan leiden tot een verminderde botdichtheid. Vitamine D kan helpen om je botgezondheid te ondersteunen.
- Mensen met een vegan dieet: als je een vegan dieet volgt, loop je meer risico op een vitamine D-tekort, aangezien vitamine D voornamelijk in dierlijke producten zit. Suppletie en regelmatig testen helpen je niveau op peil te houden.
- Kinderen: voor kinderen in de groei is vitamine D belangrijk voor sterke botten en een gezond immuunsysteem, zeker als ze weinig buiten komen of een donkere huid hebben.
- Ouderen: naarmate je ouder wordt, neemt je vermogen om vitamine D aan te maken af, terwijl je behoefte juist toeneemt om je spieren en botten sterk te houden. Daarom is het extra belangrijk om te controleren of je voldoende vitamine D binnenkrijgt.
Herken jij je in een of meer van de bovenstaande doelgroepen? Doe dan een vitamine D test om te zien of je voldoende vitamine D binnenkrijgt.
Vitamine D thuistest: eenvoudig je waarde controleren
Twijfel je of je voldoende vitamine D binnenkrijgt? Met een simpele vitamine D thuistest krijg je snel inzicht in je waarden. Zo voorkom je onnodige supplementen én het risico op overdosering. Meten is weten!
Waarom een thuistest doen?
- Gericht aanvullen: door te meten weet je precies wat je tekort is en kun je je waarde gericht aanvullen.
- Voorkom overdosering: te veel vitamine D kan schadelijk zijn. Een overdosering kan namelijk bijwerkingen veroorzaken. Meten geeft je inzicht in de juiste dosering.
- Kosten besparen: onnodige supplementen zijn prijzig. Door je waarde eerst te testen, weet jij wat je écht nodig hebt.
Hoe werkt een vitamine D thuistest?
Met een vitamine D thuistest kun je eenvoudig in vijf stappen inzicht krijgen in je vitamine D-waarde. Het proces verloopt als volgt:
- Bestellen: bestel de thuistest eenvoudig online en ontvang deze thuis.
- Bloed prikken: prik een klein beetje bloed uit je vinger volgens de instructies.
- Verzenden: stuur het bloedmonster naar het lab in de bijgeleverde verpakking.
- Analyse: het lab meet het niveau van 25-hydroxyvitamine D in je bloed, wat inzicht geeft in je vitamine D-status.
- Uitslag ontvangen: binnen enkele dagen ontvang je de uitslag, vaak met advies over een veilige dosering of een eventuele doorverwijzing naar je huisarts.
Een thuistest helpt je gemakkelijk je vitamine D-waarde te controleren, zodat je weet of je lichaam de juiste hoeveelheid vitamine D binnenkrijgt om gezond te blijven.
Wat kun je doen met de uitslag?
Wanneer je vitamine D-tekort hebt, kan ik of je huisarts een aangepaste dosering aanbevelen. Dit kan variëren van dagelijkse supplementen tot hogere doseringen voor ernstige tekorten. Het is belangrijk om naast suppletie ook op je voeding en leefstijl te letten. Die hebben namelijk een veel groter effect dan alleen een vitamine D supplement slikken. In mijn A Change-traject werken we aan een duurzame oplossing waarbij voeding en leefstijl centraal staan. We doen onder andere intolerantietests om te bepalen welke voeding het beste bij jouw lichaam past. Uiteraard kijken we ook of je via je voeding meer vitamine D binnen kunt krijgen.
Wat is het beste vitamine D supplement?
Er is geen specifiek vitamine D merk dat voor iedereen werkt. Het is echter belangrijk om een type te kiezen dat aansluit bij jouw persoonlijke situatie en gezondheidsdoelen. Zo zijn er diverse opties, zoals vitamine D2 en D3, waarbij D3 (cholecalciferol) vaak de voorkeur heeft vanwege de betere opneembaarheid. Daarnaast bestaan er combinaties, zoals vitamine D met K2 voor extra calciumopname, of varianten met magnesium of calcium voor extra ondersteuning. Ook is er de keuze tussen een olie- of waterbasis, waarbij een oliebasis de opname kan bevorderen, en er zijn vegan opties.
De juiste dosering voor vitamine D hangt af van je unieke behoeften
De juiste dosering en soort hangt af van je unieke behoeften. Of je nu zwanger bent, in de overgang zit, of specifieke klachten hebt, ik kan je helpen om een supplement te kiezen dat echt bij je past. Voor een duurzame aanpak van jouw gezondheid raad ik je aan om te kiezen voor het A Change-traject. Hierin kijken we breder naar voeding, leefstijl, mindset en persoonlijke behoeften, zodat je lichaam optimaal wordt ondersteund. Mijn cliënten voelen zich vaak binnen één maand al veel beter dan de afgelopen twee jaar.
Disclaimer over vitamine D-supplementen
Het nemen van vitamine D-supplementen kan waardevol zijn, afhankelijk van jouw persoonlijke situatie. Deze blog biedt een overzicht van de voordelen en toepassingen van vitamine D, maar individueel advies blijft essentieel. Let op het volgende:
- Gezonde voeding als basis: een supplement vervangt geen gevarieerd en evenwichtig dieet. Goede voeding en een gezonde leefstijl zijn belangrijker.
- Veiligheid: houd supplementen altijd buiten bereik van jonge kinderen.
- Bewaren: vitamine D olie bewaar je droog en afgesloten in de koelkast; capsules kun je het beste donker bewaren en op kamertemperatuur.
- Raadpleeg een deskundige: als je zwanger bent, borstvoeding geeft, medicijnen gebruikt, of ziek bent, overleg dan altijd met een deskundige voordat je supplementen neemt.
- Medicatiewaarschuwing: bij twijfel over het combineren van supplementen met medicatie, neem altijd contact op met je huisarts of vraag advies aan mij. Je kunt ook advies aanvragen bij de leverancier van het supplement.
Contact bij vragen: wil je weten of een supplement geschikt is voor jouw klachten? Neem dan gerust contact op met mij!
Ervaring cliënt vitamine D tekort oplossen
Mevrouw A. had jarenlang last van winterse somberheid en een “mistig” gevoel in haar hoofd, vooral tijdens de donkere maanden. Met een op maat gemaakte vitamine D-boost (gebaseerd op haar bloedwaarde) en extra adviezen, zoals het gebruik van een medische zonnebank en aangepaste voeding, voelde ze binnen twee weken verbetering. De mist in haar hoofd trok weg, ze kreeg weer energie en voelde motivatie om in beweging te komen. Klachten die elke winter terugkeerden, zijn nu al twee jaar verdwenen. Ze ervaart geen winterblues meer, en nieuwe gezonde gewoontes gaan haar sindsdien ook veel makkelijker af. Nu kan ze weer genieten van de donkere avonden zonder haar eerdere klachten.
Conclusie vitamine D
Vitamine D is van grote waarde voor je gezondheid, vooral als je hoogsensitief bent. Het helpt bij het behoud van sterke botten, een gezond immuunsysteem, en een stabiele stemming. Heb je symptomen zoals vermoeidheid, kan je slecht slapen of heb je spierpijn? Overweeg dan om je vitamine D-waarde te testen. Met de juiste suppletie, voedingsaanpassingen en leefstijltips kun je werken aan een stabieler en energieker leven. Wil je ondersteuning bij het vinden van de juiste aanpak? In mijn A Change-traject gaan we samen op zoek naar de voeding en leefstijl die echt bij jou past.
Wetenschappelijke studies over vitamine D
- Holick, M.F. (2017). The vitamin D deficiency pandemic: Approaches for diagnosis, treatment and prevention. Reviews in Endocrine and Metabolic Disorders, 18(2), 153-165.
- Moy, F.M., Hoe, V.C.W., Hairi, N.N., Shariff, Z.M., & Chan, K.P. (2017). Vitamin D deficiency and depression among women from an urban community in a tropical country. Public Health Nutrition, 20(10), 1844-1850.
- 3. Khan, Q.J., Reddy, P.S., Kimler, B.F., Sharma, P., Baxa, S.E., O’Dea, A.P., & Fabian, C.J. (2010). Effect of vitamin D supplementation on serum 25-hydroxyvitamin D levels in early stage breast cancer patients. Breast Cancer Research and Treatment, 119(1), 111-118.