fbpx
Boek een gratis call

Waarom ben je als HSP sneller uitgeput?

Ben jij hoogsensitief (HSP) en merk je dat je vaak uitgeput bent, zelfs na een goede nachtrust? Veel HSP’ers voelen zich voortdurend vermoeid, omdat hun zenuwstelsel overbelast raakt door de vele prikkels die ze dagelijks ervaren. Het kan lijken alsof je hoofd nooit stil staat, je lichaam niet volledig kan ontspannen en je voortdurend te weinig energie hebt. In deze blog ontdek je waarom je als HSP sneller uitgeput raakt, wat de oorzaken hiervan kunnen zijn en hoe je je energie weer kunt herstellen.

hsp uitgeput hoogsensitief

Wat is hoogsensitiviteit?

Hoogsensitiviteit (HSP) is een eigenschap waarbij je zenuwstelsel gevoeliger reageert op externe prikkels zoals geluid, licht, drukte of emoties van anderen. Ongeveer 15 tot 20 % van de mensen is hoogsensitief. Deze gevoeligheid betekent dat je meer prikkels verwerkt en deze dieper ervaart dan de meeste mensen, wat kan leiden tot overprikkeling en vermoeidheid. Als HSP’er kan het dagelijkse leven aanvoelen als een constante stroom van prikkels die je moeilijk kunt negeren of verwerken.

Herken jij je in de volgende kenmerken?

  • Je wordt snel moe na sociale interacties of drukke omgevingen.
  • Je hebt behoefte aan stilte en rust om te herstellen van overprikkeling.
  • Je bent gevoelig voor geluiden, licht en / of stemmingen van anderen.
  • Je voelt emoties diep en intens, zowel van jezelf als van anderen.

Als een of meer van deze kenmerken je bekend voorkomen, kan het zijn dat je hoogsensitief bent.

Hoogbegaafd en hoogsensitief gaan vaak samen

Hoogbegaafdheid (HB) en hoogsensitiviteit (HSP) komen vaak samen voor. Volgens onderzoek is een groot percentage van de hoogbegaafden ook hoogsensitief. Deze combinatie maakt je extra gevoelig voor prikkels en zorgt ervoor dat je sneller vermoeid raakt. Wil je meer weten over de link tussen hoogbegaafdheid en hoogsensitiviteit? Lees dan mijn blog ‘Hoogbegaafd en hoogsensitief gaan vaak samen: hoe zit dat?’.

De connectie tussen HSP, uitputting en een burn-out

Hoogsensitieve mensen raken sneller uitgeput doordat hun zenuwstelsel constant bezig is met het verwerken van prikkels. Deze overprikkeling zorgt ervoor dat je sneller moe wordt, minder goed herstelt van stressvolle situaties en soms zelfs moeite hebt om te ontspannen. Het voortdurende scannen van je omgeving en het diep verwerken van emoties kan ervoor zorgen dat je je uitgeput voelt, zelfs na een rustige dag. Mensen die hoogbegaafd (HB) en hoogsensitief zijn, hebben hierdoor zelfs vaak een grotere kans op een burn-out. Voor meer informatie over een burn-out bij hoogbegaafde en hoogsensitieve mensen, lees mijn blog ‘Hoogbegaafd en burn-out: wat werkt er wel?’.

Waarom raak je als HSP zo snel uitgeput?

De vermoeidheid die je als HSP’er ervaart, wordt vaak veroorzaakt door een overbelast zenuwstelsel. Hier zijn enkele veelvoorkomende oorzaken:

  • Overprikkeling: omdat je gevoelig bent voor subtiele prikkels, zoals harde geluiden, fel licht of stemmingswisselingen van anderen, raakt je zenuwstelsel snel overbelast. Hierdoor heb je als HSP-er sneller last van fysieke klachten, zoals vermoeidheid, hoofdpijn of zelfs buikklachten.

  • Emotionele belasting: als je HSP bent, dan ben je vaak zeer empathisch, wat betekent dat je de emoties van anderen diep voelt. Dit kan emotioneel uitputtend zijn, vooral als je jezelf voortdurend inleeft in de gevoelens van anderen zonder tijd te nemen om te herstellen.

  • Onvoldoende hersteltijd: door de drukke wereld om je heen heb je vaak niet genoeg tijd om te herstellen van alle prikkels die je hebt verwerkt. Rust en ontspanning zijn onmisbaar voor HSP’ers om hun energie weer op te laden. Doe je dit niet, dan kun je last hebben van aanhoudende vermoeidheid, waarbij je zenuwstelsel nooit volledig tot rust komt.

  • Onderprikkeling: naast overprikkeling kan ook onderprikkeling een rol spelen bij vermoeidheid. Wanneer je niet genoeg stimulerende of uitdagende prikkels ervaart, zoals mentale uitdagingen of creatieve activiteiten, kun je je lusteloos en energieloos voelen. Het vinden van een balans tussen prikkels die je energie geven en momenten van rust is essentieel om als HSP je energieniveau stabiel te houden.

  • Voeding en intoleranties: veel HSP’ers hebben een gevoelige spijsvertering en kunnen last hebben van voedselintoleranties, wat hun vermoeidheid verder versterkt. Als je merkt dat je energie lager wordt na het eten van bepaalde voedingsmiddelen, kan een intolerantietest je helpen te ontdekken welke voeding je beter kunt vermijden. Lees meer hierover in mijn blog ‘Wat is de betrouwbaarheid van een voedselintolerantietest?’. Als je een traject met mij volgt, zullen we hier samen mee aan de slag gaan, zodat jij precies weet wat je kunt eten om je energie te verhogen.

hsp uitgeput hoogbegaafd hoogsensitief

Hoe kun je je energie herstellen als je HSP bent?

Het is belangrijk om als HSP te leren hoe je jezelf beter kunt beschermen tegen overprikkeling en hoe je bewust je energie kunt opbouwen. Hier zijn een paar tips om je te helpen:

  1. Plan regelmatig rustmomenten: zorg ervoor dat je gedurende de dag voldoende pauzes neemt om te ontprikkelen en je zenuwstelsel te kalmeren. Plan naast de eetpauzes ook 2-3 drie pauzes om echt te ontspannen. Doe bijvoorbeeld een meditatie, een rustige wandeling door de natuur, diepe buikademhaling, bodyscan of een powernap. Dit kan helpen om overprikkeling te voorkomen en je energie te verbeteren. Een noisecancellingkoptelefoon is ook geen overbodige luxe als je HSP bent.

  2. Zorg voor een rustige slaapomgeving: slaap is onmisbaar voor je herstel, maar als je hoogsensitief en / of hoogbegaafd en bent, kun je last hebben van slaapproblemen. Een rustige, donkere en prikkelarme omgeving kan helpen om beter te slapen. Daarnaast kan het helpen om van tevoren een meditatie in bed te doen en je avond rustig te eindigen. Het helpt ook om minimaal 8 tot 9 uur per nacht te slapen en op vaste tijden. Wil je weten hoe je beter kunt slapen en hoe je kunt beoordelen of je slaap echt van goede kwaliteit is? Lees dan mijn blog ‘Hoogbegaafd en slecht slapen: een nachtmerrie opzichzelf!’.

  3. Kies voor lichte en voedzame maaltijden: als HSP is je lichaam gevoeliger voor voeding. Het kan daarom helpen om te kiezen voor lichte, voedzame maaltijden die je darmen niet overbelasten. Kies voor lichte, onbewerkte voeding die je spijsvertering niet onnodig belast. Vermijd voedingsmiddelen die je moe maken, zoals zware, vette gerechten of suikerrijke snacks.

  4. Beweeg op een rustige manier: strech oefeningen, wandelen in de natuur of andere vormen van lichte beweging kunnen je helpen om je lichaam in balans te houden zonder je zenuwstelsel extra te belasten. Dit helpt je om spanning los te laten en je energie beter te verbeteren. Krijg je juist veel energie van een actieve sport, zoals hardlopen, krachttraining of boxen? Kies hier dan voor! Het is vooral belangrijk dat je voor een vorm van bewegen kiest die bij je past.

  5. Stel duidelijke grenzen: durf nee te zeggen tegen dingen die je te veel energie kosten. Dit geldt voor zowel werk als sociale verplichtingen. Door je grenzen te bewaken, voorkom je dat je uitgeput raakt en kun je beter voor jezelf zorgen. Heb je al een afspraak gemaakt, maar voel je je toch moe of overprikkeld? Wees dan gewoon eerlijk en geef aan dat de afspraak er even niet in zit. Soms is afzeggen niet nodig en kun je voorstellen aan de ander om bij jou thuis af te spreken of even te bellen. Zo doe je iets wat beter bij je huidige energieniveau past.

  6. Voorkom onderprikkeling: naast overprikkeling kan onderprikkeling ook een oorzaak zijn van vermoeidheid bij HSP’ers. Als je onvoldoende prikkels krijgt die je uitdagen, kan dit leiden tot een gevoel van lusteloosheid en energieverlies. Zorg voor een goede balans door niet alleen ontspanning en rust in te plannen, maar ook activiteiten die je mentaal en fysiek stimuleren, zoals het lezen van een interessant boek, het leren van iets nieuws of een creatieve hobby. Dit helpt je om je energie weer op te bouwen en je vervuld te voelen.

  7. Kom erachter welke voeding bij je past: als HSP’er heb je een gevoelige spijsvertering en kun je last hebben van voedselintoleranties. Dit versterkt je vermoeidheidsklachten. Als je merkt dat je energie lager wordt na het eten van bepaalde voedingsmiddelen, kan het helpen om je te verdiepen in welke voeding er bij je past. Ben je benieuwd welke voedingsmiddelen je overgevoelig voor bent? In mijn leefstijlprogramma’s voor hoogbegaafde en hoogsensitieve vrouwen starten we altijd met een intolerantietest. Ik begeleid je naar een gezondere leefstijl, waarbij je leert luisteren naar de signalen van je lichaam. Zo kun je je energie verbeteren en klachten verminderen. Interesse? Je bent altijd welkom voor een gratis en vrijblijvend leefstijlgesprek, telefonisch of online, om te bespreken wat je nodig hebt.

HSP en vermoeidheid: het verhaal van coach Alina Visser

Toen ik met mijn zoon naar de specialist ging vanwege zindelijkheidsproblemen, kreeg ik de vraag: “Hij vangt zoveel emoties op en is zo alert op zijn omgeving. Zou hij niet hoogsensitief kunnen zijn?” Dit was de eerste keer dat ik over hoogsensitiviteit hoorde, maar het wekte meteen mijn interesse. Ik begon boeken te lezen over hoogsensitieve kinderen, en tot mijn verrassing herkende ik niet alleen mijn zoon in de beschrijvingen, maar ook mezelf.

Ik stond altijd ‘aan’ – voortdurend anderen aan het scannen en twintig stappen vooruit aan het denken. Dit zorgde ervoor dat ik continu uitgeput was. Later ontdekte ik dat mijn gevoelige darmen niet alleen veroorzaakt werden door Coeliakie (glutenintolerantie). Als dat de enige oorzaak was geweest, had een glutenvrij dieet voldoende moeten zijn. Maar dat was niet het geval. Ik merkte dat het ontprikkelen van mijn lichaam van andere voedingsmiddelen ook essentieel was om mijn energie terug te krijgen.

Alleen rust nemen vanwege de uitputting was voor mij niet voldoende. Van alleen yoga en meditatie laadt een HSP niet volledig op. Het is belangrijk om prikkels op verschillende vlakken te reguleren. Als je als HSP uitgeput bent, betekent dat vaak dat je jezelf op bepaalde punten hebt overprikkeld en op andere juist onderprikkeld. Als je volledig uitgeput raakt door werk en niet in beweging komt – of dat nu sporten, wandelen of het doen van activiteiten die je leuk vindt – zal je energie niet toenemen. Om de balans terug te vinden, moet je werken aan een combinatie van lichamelijke activiteiten, voeding, ontspanning, jezelf uitdagen en intellectueel voeden. Later ontdekte ik ook dat er een grote overlap is tussen HSP en hoogbegaafdheid, wat mijn ervaringen nog verder verklaarde.

Conclusie HSP en uitgeput

Als HSP’er ben je vatbaarder om sneller uitgeput te raken dan anderen, maar je hoeft je niet continu moe te voelen. Door goed naar je lichaam te luisteren en bewuste keuzes te maken rondom rust, voeding en grenzen, kun je je energie beter in balans houden. Zo hoef je niet constant vermoeid te zijn, maar kun je ook genieten van de voordelen van je sensitiviteit. Wil je meer weten over hoe je als hoogsensitieve en hoogbegaafde vrouw je energieniveau kunt verhogen? Download dan nu mijn ‘Gratis hoogbegaafd checklist – 5 manieren om gelijk je energie te verhogen’.

Checklist 5 manieren om direct je energie te verhogen

Studies over HSP en vermoeidheid

Disclaimer: Deze blogpost vertegenwoordigt mijn persoonlijke mening en standpunt als gezondheidsexpert en biedt geen medisch advies. Raadpleeg altijd een gekwalificeerde zorgverlener voor persoonlijke gezondheidsvragen.